Aan het eind van de dag van de workshops voor kunstenaars en leraren zit ik zo’n 80 certificates the signeren.Zo’n veertig voor deze groep kunstenaars en leraren, als bewijs dat ze tijdens het art festival hebben deelgenomen aan de art workshop. Dan nog een stuk of acht voor de scholen die meededen aan de wedstrijd om een hoed of een verhaal over een hoed te tekenen en nog eens dertig voor alle kinderen van Anidan die meededen aan hun zelfgeorganiseerde Junior Hat Contest. Het heeft geen zin om me te verzetten tegen de neiging van de bobo’s hier om alles officieel te maken. En ik merk dat de kunstenaars zelf ook heel graag een certificate willen hebben. Ikhuan en zijn vriend bijvoorbeeld, komen pas om een uur of vijf naar de workshop omdat ze naar school moesten, maar dat ze nu ook geen certificate krijgen vinden ze heel zuur. Ik haal twee certificates uit de enveloppe voor de Junior Hat Contest, volgens mij waren er minder dan dertig deelnemende kinderen in Anidan, en schuif ze onder de neus van Muhaji een van de workshopteachers die heeft toegezegd alle certificaten te kalligraferen.

De workshop begon ook heel officieel. Met Samia Omar en met Sauda Kassim, de twee ministers en ook met de eigenaar van de plek waar we de workshops konden houden. Cyber Garden was eerst een plek voor toeristen om te internetten en wat te drinken, maar met het instorten van het toerisme hier stond het leeg en de eigenaar die de nickname Bush heeft besloot het voor niets te geven aan LATA, de Lamu Arts and Theater Association. Het is best populair, elke avond na vijf uur is er iets van muziek of theater.

De voordracht van Bush was op zichzelf al een stukje theater. Filmmaker Beat ui Zwitserland     die hier ook is op uitnodiging van Herbert en die een kunstdocumentaire maakt, viel met zijn neus in de boter. Ik werd natuurlijk ook gefilmd, door hem. Ik verheug me niet echt op het resultaat. Na de opening waren de media aan de beurt. Televisie en kranten. Dat maakte het geven van de workshops wel hectisch. Je kan namelijk geen nee zeggen tegen de media, heb ik nu geleerd.

De zaal, als je het zo wil noemen zat helemaal vol met kunstenaars en leraren.Het geheel werd bewaakt door soldaten, ook nieuw voor mij.

 Iedereen was er dus. Inclusief het zielige meisje dat niet kan leren maar wel kan tekenen en dat via via aan de workshop mee mocht doen. Ook al was ze volgens eigen zeggen doodverlegen, ze slaagde er wel in haar hele verhaal aan de tv te vertellen. Over hoe zij helemaal niet kan leren en haar jongere broertje en zusje wel en dat haar vader haar dom vindt maar dat ze wel kan tekenen enzovoort. Svetlana die de tekenworkshop ging geven had zich over haar ontfermd. Ze was gelijk begonnen aan een tekening van een hand met een hennaversiering.

De workshops, uitleg over materialen, verf maken, opspannen van doeken, waren een enorm succes. Sommige leerlingen gingen vanaf het begin hun eigen gang nadat ze wat materiaal hadden gekregen en maakten werk dat ik al kende van de verschillende toeristenshops. Die waren blij met het goede materiaal maar konden ook wel uit de voeten met hun eigen spullen.

De workshop van Mchulla die dus ook Muhaji had meegenomen over design, letters ontwerpen en een ontwerp maken voor een storefront was ook een succes. Naast hem ging de very British Sophie aan de slag met waterverf. 

Sauda Kassim de minister van onderwijs deed aan alle workshops mee en is deze weken dolenthousiast geworden over kunstonderwijs.Tijdens het jureren van de werkstukken voor de Junior Art Competition voor scholen gaf ze mij een enorm compliment dat ik een rolmodel was en ze wilde gelijk met mij en met Carol, de leraar van Anidan naar het eiland Faza (waar ze volgens mij zelf vandaan komt) om daar te beginnen met een kunstproject.

Carol en Mchulla hebben de hele dag geholpen, anders dan Sophie en Svetlana die na hun workshop weer terug zijn gegaan naar het fort. Logisch want die hebben morgen hun opening daar en dus genoeg te doen aan hun eigen werk. Gelukkig kan ik Carol en Mchulla blij maken met materialen. Veel materiaal is trouwens tijdens de workshop verdwenen. Ik heb ook Muhammed uit Matondonig een pakket gegeven. Hij heeft voor mij tijdens de workshop design een enorme tekening met mijn naam gemaakt en mij cadeau gegeven.